Từ ngày 21 – 26/7/2025, Agribank cùng Đoàn công tác của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) khảo sát các mô hình Trung tâm tài chính quốc tế (TTTC) tại Khu Thương mại tự do Thượng Hải (FTZ, Trung Quốc) và Trung tâm tài chính quốc tế Astana (AIFC, Kazakhstan).

Theo thông tin trao đổi tại các buổi làm việc, Quốc hội Việt Nam đã thông qua Nghị quyết về TTTC quốc tế, có hiệu lực từ 01/9/2025. Theo phân công của Chính phủ, NHNN được giao xây dựng Nghị định hướng dẫn về chính sách ngoại hối, ngân hàng và tổ chức tín dụng trong TTTC với mục tiêu ban hành ngay trong tháng 9/2025. Đây là nhiệm vụ khó và phức tạp, đòi hỏi nghiên cứu chuyên sâu, phối hợp liên ngành và tham chiếu các mô hình đã thành công.

Đoàn công tác của Agribank do Ông Vương Hồng Lĩnh, Phó Tổng Giám đốc làm trưởng đoàn, cùng các thành viên đoàn từ Ban Định chế tài chính và Trung tâm Kinh doanh vốn và tiền tệ đã cùng Đoàn NHNN do Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng làm Trưởng đoàn cùng các đại diện Vụ thanh toán, Vụ pháp chế, Vụ Hợp tác quốc tế, Cục dự trữ và quản lý ngoại hối, Cục An toàn hệ thống các TCTD. 

Tại Trung Quốc, Đoàn đã có các buổi làm việc với Lãnh đạo Chính quyền Thành phố Thượng Hải, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc Chi nhánh Thượng Hải, Ban Quản lý FTZ Thượng Hải và các ngân hàng thương mại hoạt động tại FTZ.

Theo chia sẻ của Chính quyền Thành phố, FTZ Thượng Hải được hình thành với mục tiêu thúc đẩy hoạt động giao dịch thương mại, thuận lợi hóa thuế quan và phát triển sản xuất, tạo nền tảng cho một môi trường kinh doanh mở, minh bạch và hiệu quả theo chuẩn mực quốc tế. Với việc đơn giản hóa thủ tục hải quan, tự do hóa thương mại hàng hóa và dịch vụ và cải cách chế độ đầu tư, FTZ Thượng Hải đã nhanh chóng trở thành động lực thu hút các doanh nghiệp sản xuất, logistics và thương mại vươn ra toàn cầu.

Trên cơ sở đó, các dịch vụ tài chính - bao gồm tài trợ thương mại, dịch vụ ngân hàng xuyên biên giới, bảo hiểm và thanh toán quốc tế - dần hình thành và phát triển mạnh mẽ để đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế thực khu vực FTZ. Đây là quá trình phát triển theo hướng hỗ trợ và phục vụ nền kinh tế sản xuất - thương mại.

FTZ Thượng Hải vẫn đặt dưới sự quản lý thống nhất của các cơ quan quản lý trung ương, đặc biệt là Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc, Cơ quan Quản lý Giám sát Tài chính Quốc gia (NFRA), và các bộ ngành hữu quan, đảm bảo tính đồng bộ trong hoạch định chính sách, kiểm soát rủi ro và duy trì sự ổn định của hệ thống tài chính - kinh tế quốc gia.

Đoàn làm việc với Ban quản lý FTZ và một só NHTM Trung Quốc - Chi nhánh Thượng Hải

Đoàn làm việc với Ngân hàng nhân dân Trung Quốc- Chi nhánh Thượng Hải

Tại Kazakhstan, Đoàn có các buổi làm việc với Ngân hàng Trung ương Kazakhstan, Cơ quan quản lý AIFC, Cơ quan quản lý dịch vụ tài chính của AIFC (AFSA) và một số ngân hàng tại AIFC. 

Đoàn làm việc với Cơ quan quản lý AIFC

AIFC được thành lập theo Luật Hiến pháp của Cộng hòa Kazakhstan vào tháng 12/2015 và chính thức đi vào hoạt động từ năm 2018. AIFC được định vị là khu vực pháp lý đặc biệt trong lòng thủ đô Astana, với mục tiêu chiến lược là thúc đẩy đầu tư nước ngoài, phát triển thị trường vốn, và hội nhập hệ thống tài chính Kazakhstan theo chuẩn mực quốc tế. 

Đối với lĩnh vực tài chính, AIFC có khung pháp lý đặc biệt, được xây dựng trên cơ sở các nguyên tắc của hệ thống thông luật Anh quốc (common law), tách biệt với hệ thống pháp luật quốc gia Kazakhstan. Cơ cấu quản trị của AIFC bao gồm Hội đồng Quản lý do Tổng thống Kazakhstan đứng đầu, chịu trách nhiệm xây dựng chiến lược phát triển cho AIFC, đảm bảo hoạt động của AIFC phù hợp với định hướng phát triển chung của quốc gia. Thống đốc AIFC do Tổng thống Kazakhstan bổ nhiệm, chịu trách nhiệm giám sát các hoạt động hàng ngày và báo cáo lên Hội đồng Quản lý AIFC. Bốn cơ quan độc lập của AIFC bao gồm Cơ quan quản lý, AFSA, Tòa án và Trung tâm Trọng tài Quốc tế. Cơ quan quản lý AIFC và AFSA có thẩm quyền ban hành các văn bản pháp lý điều chỉnh hoạt động tài chính trong khuôn khổ AIFC.

Tại AIFC, hoạt động ngân hàng không đóng vai trò trung tâm mà chủ yếu hỗ trợ cho sự phát triển của thị trường vốn - một trong những trụ cột cốt lõi của AIFC. Khác với mô hình ngân hàng truyền thống, các ngân hàng tại AIFC không được phép huy động tiền gửi từ dân cư, không cung cấp dịch vụ ngân hàng bán lẻ, và không được sử dụng nội tệ Kazakhstan trong phần lớn các giao dịch. Thay vào đó, hệ thống ngân hàng tại AIFC tập trung vào các chức năng chuyên biệt như tài trợ thương mại, tín dụng doanh nghiệp, dịch vụ ngân hàng đầu tư - tất cả đều được thực hiện bằng ngoại tệ. Các giao dịch bằng đồng nội tệ của các ngân hàng AIFC bị giới hạn trong danh mục các giao dịch được phép (positive listing), và chỉ được thực hiện thông qua tài khoản đại lý mở tại các ngân hàng thương mại Kazakhstan.

AFSA là cơ quan quản lý độc lập chịu trách nhiệm cấp phép, thanh tra, giám sát, kiểm tra và xử lý vi phạm… đối với các ngân hàng là thành viên AIFC; đồng thời, quản lý các giao dịch ngoại hối, tiền tệ tại AIFC. AFSA và Ngân hàng Trung ương Kazakhstan ký kết Biên bản ghi nhớ (MoU) nhằm thiết lập cơ chế trao đổi thông tin về các hoạt động ngân hàng và ngoại hối tại AIFC. Cơ chế này giúp tăng cường hiệu quả quản lý, đảm bảo sự liên thông và thống nhất giữa cơ chế quản lý nhà nước và cơ chế quản lý đặc thù theo luật quốc tế của TTTCQT.

Đoàn làm việc với NHTW Kazakhstan

Kết thúc chuyến công tác, Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng bày tỏ lời cảm ơn chân thành và sâu sắc tới các đối tác vì đã dành thời gian tiếp đón nồng hậu và chia sẻ những kinh nghiệm hết sức quý báu với Đoàn công tác của NHNN và hy vọng rằng chuyến thăm lần này sẽ tiếp tục thúc đẩy hơn nữa mối quan hệ hợp tác thiết thực và lâu dài giữa NHNN và các đối tác trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng. Phó Thống đốc tin tưởng rằng Việt Nam sẽ sớm hiện thực hóa mục tiêu xây dựng một TTTC quốc tế mang tính hội nhập, minh bạch và hiệu quả, đáp ứng các chuẩn mực toàn cầu. Trong quá trình này, NHNN rất mong muốn tiếp tục nhận được sự đồng hành, hỗ trợ kỹ thuật và chia sẻ kinh nghiệm từ các đối tác, đồng thời khuyến khích sự hiện diện và tham gia tích cực của các định chế tài chính quốc tế trong hệ sinh thái của TTTC tại Việt Nam. Về phía Agribank, Phó Tổng Giám đốc Vương Hồng Lĩnh cũng nhấn mạnh việc hình thành TTTC tại Việt Nam sẽ mở ra cơ hội thu hút dòng vốn quốc tế, thúc đẩy đổi mới sản phẩm – đặc biệt trong các lĩnh vực Agribank đang ưu tiên như tín dụng xanh, tài chính nông nghiệp, dịch vụ tài chính số và quản trị rủi ro hiện đại. Agribank cam kết tiếp tục đồng hành cùng NHNN trong việc xây dựng chính sách, chủ động phát triển sản phẩm theo chuẩn mực quốc tế, tăng cường hợp tác với các định chế tài chính nước ngoài để đón đầu cơ hội khi TTTC Việt Nam đi vào hoạt động.

Thu Hà - ĐCTC
 

Quay trở lại