"ĐI TRƯỚC" KHÔNG PHẢI ĐỂ ĐƯỢC NGỢI CA, MÀ LÀ ĐỂ MỞ ĐƯỜNG

Tôi đến với ngân hàng với nhiệm vụ là Giao dịch viên tại Phòng Kế Toán Ngân quỹ. Công việc thường ngày của tôi là giao dịch khách hàng tại quầy, kiểm tra chứng từ, đối chiếu số liệu, đảm bảo từng dòng tiền được luân chuyển đúng nguyên tắc, đúng chế độ, đúng quy trình. 

Nhiều người nói rằng làm kế toán là một nghề “làm bạn với con số”, ít va chạm, ít thăng trầm. Nhưng khi tôi về công tác tại Agribank Chi nhánh Tiên Yê - Đông Quảng Ninh, tôi mới thực sự thấm thía: Ở nơi vùng cao, nơi bà con dân tộc Dao, Sán Chỉ, Tày, Sán Dìu… còn khó khăn chồng chất, thì mỗi con số trong sổ sách không còn là những giá trị khô cứng. 

Chúng là mạch máu dẫn vốn nuôi sống cả những khát vọng sống, ước mơ làm giàu, niềm tin thoát nghèo bền vững của người dân. Cũng từ đó, tôi nhận ra: Người làm kế toán ngân hàng không thể ngồi mãi trong văn phòng với máy tính và chứng từ, muốn làm đúng, làm đủ và làm có ích thì phải bước ra khỏi vùng an toàn, đi xuống bản, gặp gỡ dân, thấu hiểu đời sống và đồng hành cùng bà con trong từng khâu tiếp cận chính sách nguồn vốn, tín dụng.

Tôi nhớ mãi chuyến đi đầu tiên về bản Nà Hắc xã Hà Lâu, huyện Tiên Yên (Nay là xã Điền Xá tỉnh Quảng Ninh) cùng cán bộ tín dụng, cán bộ dự án của Huyện đi phát tiền cho bà con tham gia dự án trồng rừng Việt Đức. Đường núi trơn trượt sau mưa, phải đi bộ gần 3 cây số vì xe không thể vào. Chúng tôi tới nơi trong lớp bùn ướt sũng, quần áo lấm lem, nhưng ánh mắt bà con sáng lên khi thấy bóng áo cán bộ Ngân hàng Agribank. Họ không chỉ chờ để nhận tiền dự án mà họ còn chờ để được tiếp cận vốn vay, chờ chính sách, chờ niềm tin.

Chị Nình Móc Chíu bảo: “Cán bộ xuống đây, là chúng tôi yên tâm rồi.” Những ngày ấy, tôi chỉ là một kế toán trẻ, nhưng chính hình ảnh đó khiến tôi thay đổi tư duy. Tôi bắt đầu học cách lắng nghe bà con nói về lo lắng khi vay vốn, về việc họ sợ sai, sợ không hiểu thủ tục, sợ lỡ nhịp mùa vụ vì không tiếp cận kịp vốn. Tôi bắt đầu chủ động đề xuất cải tiến trong quy trình nội bộ, rút ngắn thời gian rà soát, phối hợp chặt hơn với tổ vay vốn ở khu, bản, đảm bảo hồ sơ được xử lý đúng, đủ, nhanh, nhưng vẫn chặt chẽ. Tôi thường xuyên trao đổi với cán bộ hội, cán bộ tín dụng để cùng rà soát từng trường hợp, tránh sai sót không đáng có. Nhiều khi, một con số sai cũng đủ để làm trễ một mùa vụ.

Còn anh Nình A Lộc, sinh sống ở khu Nà Mó, thôn Khe Lục (Đại Dực, Đông Ngũ), người đàn ông chủ hộ rưng rưng nắm tay tôi: “Cảm ơn cán bộ, nếu không có ngân hàng giúp, chắc cái chuồng gà nhà tôi vẫn để không.” Lúc ấy, tôi thấy rõ một điều: Làm đúng việc nhỏ là tạo ra thay đổi lớn. Và cái đúng đó đến từ việc không ngồi chờ báo cáo mà phải đi, phải thấy, phải hiểu. 

Ở bản Khe Lặc, nơi từng được xếp loại đặc biệt khó khăn của thôn Đại Dực ( xã Đại Dực cũ), tôi gặp chị Lý Thị Sẩu. Cách đây nhiều năm, chị là hộ nghèo, không đất canh tác rộng, chồng đau ốm liên miên, ba đứa con nheo nhóc. Chị kể: “Lúc đầu nghe cán bộ xã nói có thể vay 30 triệu, tôi sợ lắm. Mình không biết chữ, ký bậy rồi phải đi tù thì sao…” Sợ! đó là cảm xúc chung của nhiều người dân nơi đây. Họ không tin rằng Nhà nước lại cho vay dễ như vậy, không tin rằng mình đủ sức trả nợ, càng không tin bản thân có thể “làm ăn lớn” với số tiền vài chục triệu. Vì vậy, dù có chính sách, có cán bộ đến vận động, nhiều hộ vẫn im lặng, từ chối, tránh né. Họ không phản đối, họ chỉ ngần ngại, ngần ngại vì thiếu hiểu biết, vì từng nghe đâu đó về “mất nhà vì vay vốn”, vì chưa từng nghĩ đến tương lai khác hơn cái nghèo quen thuộc.

Chị Sẩu kể tiếp: “Cán bộ Đảng viên xuống tận nhà, ngồi bậc cửa nói chuyện. Họ không nói lý thuyết đâu, họ kể chuyện người thật, việc thật, ai vay bao nhiêu, làm gì, giờ ra sao. Tôi nghe mãi rồi cũng tin, họ bảo: “Chị không biết chữ, chúng tôi đọc, chị không rành sổ sách, chúng tôi cùng làm.” Thế là tôi mạnh dạn vay.” Chị dùng vốn mua 10 con gà mái giống, 2 con lợn nái, sửa lại chuồng, chỉ trong 3 tháng đầu, lỗ, chị nản, nhưng cán bộ ngân hàng lại xuống, cùng chị tính lại cách nuôi, giới thiệu kỹ thuật mới. Đến cuối năm, gà đẻ lứa đầu tiên, chị bán được gần 9 triệu. Lợn mẹ đẻ 7 con, bán được 12 triệu. Lần đầu tiên chị có một khoản tiền tiết kiệm trong tay. Giờ đây, chị không chỉ trả nợ đúng hạn mà còn đứng ra hướng dẫn hộ khác làm theo. Từ một người sợ vay, chị trở thành điểm tựa tinh thần cho những người xung quanh.

TRUYỀN LỬA CHO THẾ HỆ TRẺ

Khi được tín nhiệm làm Phó Bí thư Chi bộ, tôi càng ý thức sâu sắc hơn vai trò nêu gương của Đảng viên. Tôi đề xuất và tổ chức mô hình “Đảng viên đồng hành cùng tổ vay vốn”, trong đó mỗi Đảng viên trong cơ quan phải trực tiếp xuống thôn, bản ít nhất một lần trong quý để nắm tình hình, lắng nghe khó khăn và phối hợp giải quyết các điểm nghẽn. 

Chính nhờ đó, các buổi sinh hoạt chi bộ không còn khô cứng, mà trở thành diễn đàn mở, nơi anh em báo cáo không chỉ nhiệm vụ Đảng giao, mà chia sẻ cả những trăn trở với dân. Từ chỗ chỉ biết đến các nghiệp vụ nội bộ, tôi bắt đầu tiếp cận rộng hơn: Phân tích dòng tín dụng, nắm rõ cơ cấu dân cư, hiểu đặc thù mùa vụ và những phong tục ảnh hưởng đến khả năng trả nợ. Một già bản ở Khe Dao (Điền Xá) từng nói: “Dân không phải là không muốn trả nợ đâu, nhưng vì họ chưa hiểu ngân hàng là gì.” Câu nói ấy khiến tôi băn khoăn rất lâu. Tại sao sau bao năm triển khai tín dụng chính sách, người dân vẫn có khoảng cách với ngân hàng? Phải chăng chúng ta chưa thực sự “xuống đất”? 

Khi được bổ nhiệm Phó Giám đốc chi nhánh, tôi đã mang theo mình tâm niệm đó. Tôi không muốn là một lãnh đạo ngồi trên. Tôi muốn là người cùng anh em xuống bản, đứng giữa nhà bà con, nói chuyện vay vốn như nói chuyện ruộng lúa, như nói chuyện con cái. Tôi cho triển khai mô hình “Ngày thứ Bảy vì vùng cao”, tất cả cán bộ trong Cơ quan Ngân hàng Agribank Tiên Yên cùng luân phiên xuống cơ sở, hỗ trợ tổ vay vốn, tư vấn, giải thích chính sách. Nhờ vậy, những điểm nghẽn được tháo gỡ ngay từ gốc, hiệu quả tín dụng tăng, tỷ lệ nợ quá hạn giảm rõ rệt.

Một câu chuyện tôi còn nhớ mãi: Có một hộ dân người Sán Chỉ ở bản Khe Mươi (Đại Dực, Đông Ngũ) đến hạn nhưng chưa trả được gốc. Họ tránh mặt cán bộ, tôi quyết định cùng cán bộ tín dụng tìm đến tận nhà. Gặp người vợ đang gùi củi, người chồng đang ốm. Họ lặng lẽ mời nước, rồi nói thật: “Chúng tôi không trốn đâu, chỉ là thấy xấu hổ vì chưa đủ tiền trả.” 

Tôi ngồi lại, không nói chuyện nợ trước, mà hỏi chuyện con cái, hỏi mùa vụ, rồi mới phân tích cho họ hiểu cách giãn nợ, cách lập lại kế hoạch. Sau buổi đó, họ chủ động lên ngân hàng, đăng ký lại phương án trả nợ và đúng 3 tháng sau, họ hoàn thành đầy đủ. Tôi nhận ra: Khi cán bộ ngân hàng ngồi xuống ngang bằng, thì người dân sẽ đứng lên cùng mình. Tôi luôn tin rằng, đổi thay lớn không đến từ những quyết sách to tát, mà từ những hành động nhỏ, làm đúng, làm đủ, làm tử tế. 

Một Tổ trưởng tổ vay vốn nói: “Cán bộ hướng dẫn tận tình, chúng tôi yên tâm, không còn sợ ghi sai nữa.” Niềm tin đến từ sự gần gũi, chúng tôi triển khai sáng kiến “Tổ kế toán đồng hành”, gồm các cán bộ kế toán, đoàn viên và cán bộ tín dụng, cùng về thôn, bản trong các đợt cao điểm như trước mùa vụ, trước hạn trả nợ, để trực tiếp hỗ trợ bà con hoàn thiện giấy tờ, rà soát, giải thích. 
Chính việc “ba cùng”: cùng ăn, cùng ở, cùng làm đã khiến dân bản coi ngân hàng không còn xa lạ. Có những đêm ngủ lại bản, gió rít qua vách nứa, nhưng lòng tôi ấm lạ, vì nghe tiếng bà con kể về giấc mơ làm ăn, về những khoản vốn nhỏ nuôi lớn hy vọng. 

Có một lần tôi cùng tổ công tác đến thôn Quế Sơn (Đông Ngũ), đúng vào lúc bão về. Đường vào thôn tắc nghẽn, nước lũ dâng cao, chúng tôi ở lại 2 ngày. Trong 2 ngày đó, ngoài chuyện ngân hàng, chúng tôi cùng bà con thu dọn, chống lũ, đưa trẻ đến điểm cao. Sau đó, khi nước rút, bà con nói: “Chúng tôi sẽ cố gắng trả nợ đúng, vì các anh không bỏ bản lúc khó khăn.” Đó là sự đổi thay sâu sắc: Từ nghi ngại sang tin tưởng, từ phụ thuộc sang chủ động.

Chính những câu chuyện đó đã thay đổi cả đội ngũ trẻ trong Cơ quan Ngân hàng Agribank. Một đoàn viên mới vào từng hỏi tôi: “Sếp cho em đi bản thật ạ?” Tôi gật đầu. Khi về, em ấy kể: “Em không nghĩ ngân hàng lại gần dân thế này. Em muốn được đi nhiều hơn.” Và bạn ấy trở thành một trong những cán bộ năng nổ nhất, luôn xung phong xuống bản, luôn nghĩ cách cải tiến hồ sơ, giảm tải cho dân. 

Tôi thấy trong bạn ánh mắt của tôi ngày xưa, ánh mắt bắt đầu hiểu rằng Đảng viên là người đi trước không phải để đứng cao hơn, mà để kéo tay dân đi cùng. Tôi cũng bắt đầu tham gia sâu hơn vào các hoạt động cộng đồng. 

Chúng tôi huy động cán bộ quyên góp xây mái nhà tình nghĩa cho hộ đặc biệt khó khăn; trao xe đạp cho học sinh nghèo vượt khó; xây dựng tủ sách thiếu nhi tại điểm trường vùng cao, áo ấm cho trẻ đến trường…. Không phải ngân sách lớn, nhưng là cái tình, cái tâm của người cán bộ Đảng viên. 

Có lần, tôi từng nói với anh em: “Chúng ta không thể thay đổi cả thế giới, nhưng có thể thay đổi thế giới nhỏ của một ai đó. Và thế là đủ.” Tôi luôn mong những cán bộ trẻ hôm nay, dù là kế toán, tín dụng hay cán bộ làm nghiệp vụ khác, đều giữ cho mình một ngọn lửa. Ngọn lửa của niềm tin vào nhân dân, của lòng trắc ẩn, của tinh thần dấn thân. 

Hãy nhìn những thôn,bản heo hút như những chương sách quý, nơi mỗi người dân là một câu chuyện để lắng nghe, thấu hiểu và đồng hành. Hãy nhớ rằng: Dân không cần chúng ta là người giỏi nhất, nhưng cần chúng ta là người chân thành nhất. Tôi chưa bao giờ nghĩ mình sẽ tham gia một cuộc thi viết. Nhưng cuộc thi “Đảng viên đi trước – Làng nước theo sau” như đánh thức trong tôi những hồi ức sâu thẳm về những chuyến đi về những thôn, bản, về cái bắt tay của người nông dân, về ánh mắt biết ơn của những người từng e dè ngân hàng. 

Và tôi viết, như một lời tri ân nghề nghiệp, tri ân Đảng đã dẫn lối để một người kế toán nhỏ bé như tôi được sống một cuộc đời nhiều ý nghĩa. Nếu có một lời gửi gắm cho thế hệ Đảng viên trẻ hôm nay, tôi chỉ mong: Hãy đi, hãy thấy, hãy làm, và hãy tin. Bởi mỗi bước chân bạn in trên đường bản, sẽ là một dấu mốc của niềm tin. Mỗi hồ sơ bạn hoàn thiện chính xác, sẽ là khởi đầu cho một câu chuyện đời đổi thay. Và mỗi nụ cười bạn gieo, sẽ là một hạt giống của hy vọng.

Đảng viên đi trước, không phải để một mình sáng mà là để soi đường cho làng nước theo sau. Và khi dân tin, dân theo thì không ai bị bỏ lại phía sau. Đó là con đường tôi đã đi, đang đi và sẽ còn bước tiếp, với đầy yêu thương và tự hào.

… VÀ HỌC BÁC LÒNG TA TRONG SÁNG HƠN

Mỗi lần nhắc lại câu nói “Đảng viên đi trước – Làng nước theo sau”, trong tôi lại dâng lên một cảm xúc thiêng liêng và đầy trách nhiệm. Đó không chỉ là một lời dạy của Bác Hồ, vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc, mà còn là một phương châm hành động xuyên suốt, là kim chỉ nam trong từng suy nghĩ, việc làm và cách ứng xử của mỗi người đảng viên, đặc biệt là trong môi trường đầy áp lực, thử thách và tính chính xác cao như ngành Ngân hàng. 

Với riêng tôi, trên cương vị là Phó Bí thư Chi bộ, Phó Giám đốc Agribank chi nhánh Tiên Yên- Đông Quảng Ninh, câu nói ấy không còn là một khẩu hiệu mang tính khẩu hiệu, mà đã trở thành lời nhắc nhở âm thầm nhưng sâu sắc trong mỗi sáng bước chân vào trụ sở làm việc, trong mỗi lần đi công tác cơ sở, và trong từng quyết định nghiệp vụ được đưa ra.

Bởi ở đâu có người dân cần vốn, cần niềm tin để gầy dựng tương lai, ở đó người cán bộ Agribank, đặc biệt là người đảng viên phải có mặt với tinh thần trách nhiệm, tận tụy, chân thành và mẫu mực. 

Chúng tôi đang sống và làm việc trong một giai đoạn đặc biệt của đất nước, thời đại hội nhập, kỷ nguyên vươn mình, chuyển đổi số, đổi mới thể chế, nơi mỗi tổ chức, mỗi cá nhân đều phải tự vận động, đổi mới, thích ứng để phát triển bền vững. Trong dòng chảy ấy, vai trò của người đảng viên tại Agribank không chỉ dừng lại ở việc thực hiện tốt chuyên môn nghiệp vụ, mà còn phải trở thành người truyền cảm hứng, dẫn dắt và giữ lửa trong tập thể.

Không ít lần tôi cùng anh chị em trong Chi bộ đi về các thôn bản heo hút ở vùng đồng bào dân tộc Dao, Sán Chỉ của Quế Sơn, Đại Dực. Những nơi ấy, đường sá hiểm trở, sóng điện thoại chập chờn, đời sống bà con còn nhiều vất vả, nhưng đó lại là nơi chúng tôi hiểu sâu sắc nhất về giá trị của hai chữ “phụng sự”. Bởi chỉ khi dấn thân, lắng nghe, sát cánh cùng người dân trong từng khoản vay nhỏ, từng kế hoạch phát triển chăn nuôi hay mô hình trồng trọt, chúng tôi mới thực sự làm đúng lời dạy của Bác.

Tôi tự hào vì được là một đảng viên trong hàng ngũ của Agribank, một tổ chức không chỉ mạnh về nghiệp vụ mà còn giàu truyền thống cách mạng. Nơi đây, chúng tôi không ngừng học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh thông qua những việc làm cụ thể: từ giữ gìn kỷ luật nghiệp vụ, xây dựng văn hóa nội bộ lành mạnh, đến việc đồng hành cùng người dân vùng sâu vùng xa tiếp cận nguồn vốn chính sách, từng bước xóa đói giảm nghèo bền vững. 

Trong thời đại mới, khi công nghệ và tài chính số đang bùng nổ, khi các ngân hàng thương mại ngày càng cạnh tranh quyết liệt, thì vai trò của người đảng viên Agribank lại càng được thử thách. Nhưng cũng chính trong thách thức ấy, tôi cảm nhận được cơ hội để chúng ta khẳng định bản lĩnh, phát huy truyền thống. 

Người đảng viên phải là người tiên phong trong học tập, thích nghi, làm chủ công nghệ; là người gương mẫu trong lối sống, trong tinh thần cầu thị và trách nhiệm với cộng đồng; và là người dẫn đường bằng chính sự liêm chính, tận tâm và nhân văn. 

Tôi luôn tin rằng, thế hệ trẻ Agribank hôm nay, những đoàn viên, những cán bộ mới vào nghề, chính là tương lai của Chi bộ, của chi nhánh, của toàn hệ thống. Những bước chân hôm nay, nếu được soi sáng bởi tinh thần “Đảng viên đi trước”, sẽ vững vàng hơn, chủ động hơn và tử tế hơn. Vì thế, tôi tha thiết kêu gọi các bạn trẻ, dù đang công tác ở vùng đồng bằng, miền núi hay hải đảo, dù đang làm tín dụng, kế toán hay nghiệp vụ chuyên môn khác, hãy luôn nhớ: mỗi hành động nhỏ của bạn hôm nay, nếu xuất phát từ tinh thần phục vụ Nhân dân, từ trách nhiệm nghề nghiệp và đạo đức nghề nghiệp, sẽ góp phần làm nên giá trị lớn cho Ngân hàng và cho đất nước. 

Là người đảng viên, tôi hiểu niềm tin của Nhân dân đối với Đảng không đến từ những điều lớn lao hay hô hào, mà đến từ từng việc nhỏ được thực hiện chỉnh chu, tận tụy, hiệu quả và tử tế. Niềm tin ấy được xây bằng từng nụ cười khi người dân nhận được vốn kịp thời, từng ánh mắt an tâm khi đến giao dịch, từng phản hồi hài lòng sau mỗi lần hỗ trợ thủ tục. Và niềm tin ấy cũng được tiếp nối bằng cách những thế hệ sau noi theo dấu chân của thế hệ đi trước, như lời Bác dạy năm nào.

Chặng đường phía trước chắc chắn còn nhiều khó khăn và thử thách, nhưng tôi tin với ngọn lửa được thắp lên từ lời Bác, với tinh thần tiên phong, đổi mới và gắn bó với Nhân dân, mỗi đảng viên trong Agribank Tiên Yên nói riêng và toàn bộ hệ thống Agribank nói chung, dù ở đâu, đều sẽ là một ngọn đuốc nhỏ, cùng nhau thắp sáng một hành trình lớn: Hành trình xây dựng một Agribank vững mạnh, hiện đại, nhân văn và phụng sự Tổ quốc bằng trái tim tận tụy của người cán bộ ngân hàng cách mạng./.

Hoàng Thị Việt Yên – Agribank Chi nhánh Đông Quảng Ninh

Quay trở lại